Het begrijpen van wetsregels is vaak ingewikkeld. Ronald Kamminga (businessadviseur arbeidsjuridische dienstverlening bij UWV) geeft daarom uitleg over de belangrijkste aandachtspunten. 

Wat is er veranderd?

‘In de wetgeving zelf is niets veranderd. Maar wetten hebben soms algemene begrippen en open regels die je op verschillende manieren kunt uitleggen. Het is dan niet duidelijk wat er wel en niet onder de uitvoering van een regel valt. UWV kreeg regelmatig vragen over de praktische invulling van de regels bij ontslag door langdurige arbeidsongeschiktheid (LAO) en ontslag om bedrijfseconomische redenen (BE). De toepassing van die regels is nu uitgebreider beschreven.’

Waarin zit vooral het verschil? 

‘Als een werkgever voor iemand een ontslagvergunning wil aanvragen, dan moet hij aantonen dat er voldoende is gedaan om ontslag te voorkomen. Vooral die actieve taak voor de werkgever staat nu duidelijker beschreven.’

Wanneer krijgt iemand met de regels te maken?

‘Wanneer een werkgever vanwege langdurige arbeidsongeschiktheid of om bedrijfseconomische redenen ontslag bij UWV aanvraagt. Bij ontslag vanwege langdurige arbeidsongeschiktheid zal een werkgever eerst met je overleggen om te kijken of je op termijn toch weer aan het werk kunt in je eigen functie. Eventueel met de nodige werkaanpassingen. Daarna wordt UWV er pas bij betrokken.’ 

Wat staat er nu duidelijker beschreven?

‘Eerst werd er vooral van de werknemer gevraagd om bij naderend ontslag te solliciteren op vacatures binnen het bedrijf. Nu wordt in de regels ook duidelijker een actieve rol van de werkgever beschreven. Stuurt je werkgever aan op ontslag? Weet dan dat in de wet staat dat de werkgever verplicht is te onderzoeken of het mogelijk is jou te herplaatsen. De werkgever zal dat meestal doen door hierover het gesprek met je aan te gaan. Gebeurt dat niet, dan kun je zelf ook een gesprek aanvragen.'

Welke vragen kan een werkgever zoal stellen?

‘Een werkgever zal voor het aanvragen van een ontslagvergunning bij UWV aan je vragen wat voor werk je zou willen en kunnen doen. Hij kan vragen stellen als: ‘Zou je eventueel ook in een andere vestiging willen werken? Wat is de maximale reisafstand die je kunt afleggen? Welke looneisen heb je? Heb je wensen over werktijden? Kun je ook op andere dagen werken?’ Bij ontslag door langdurige arbeidsongeschiktheid komt er een extra aspect bij. Vanwege de beperking(en) die de werknemer heeft, moet er ook vaak gekeken worden naar functies die medisch passend zijn. Dat maakt het ingewikkelder. 

Er is geen gesprek met een werkgever nodig als al duidelijk is dat een werknemer niet herplaatst kan worden, bijvoorbeeld omdat diegene een WIA/IVA-uitkering heeft of als een hele onderneming sluit.’

Welke regels zijn er nog meer duidelijker geworden?

‘De regels rond herplaatsing. In de wet staat dat de werkgever bij ontslag in kaart moet brengen of er werknemers zijn die eventueel plaats kunnen maken voor jou. Denk aan uitzendkrachten, werknemers met een tijdelijk contract of met de AOW-gerechtigde leeftijd. De werkgever moet hier een overzicht van geven en dit bespreken met werknemers die herplaatst zouden kunnen worden. Ook moet de werkgever kijken naar mogelijkheden voor herplaatsing bij bedrijven die deel uitmaken van een groep waar de onderneming bij hoort, zoals een dochteronderneming.’

Meer weten over ontslag en arbeidsongeschiktheid?

• Kijk ook op de website van de Rijksoverheid: Mag ik worden ontslagen als ik ziek of arbeidsongeschikt ben?
• Achtergrondinformatie: ontslag via UWV